Het is een mysterie dat het leven ons draagt. Het gaat mijn verstand te boven, maar dat heb je met een mysterie. De rechter hersenhelft kent geen taal of definities. Voor mij is het een geruststelling dat ik diep van binnen weet hoe het werkt en dat ik het vertrouw. Ik ben daar overigens niet bijzonder in. Iedereen heeft dat kompas aan boord. Als je dat kompas volgt, dan merk je achteraf dat op een onverklaarbare wijze dingen in je omgeving gebeuren die naadloos aansluiten bij wat er innerlijk bij je speelt. Soms is dat een flinke les die je verder brengt en soms is het een nieuwe uitdaging, dan weer een ziekte en op een ander moment is het de verzekering die uitbetaalt. Ik weet dat dingen toevallig kunnen gebeuren, maar het gaat hier over veel meer dan toeval of synchroniciteit. Voor mij is toeval iets dat je toe valt op een moment dat je zoekt. Picasso schijnt ooit gezegd te hebben: “Je ne cherche pas, je trouve”. Ik zoek niet, ik vind. Kunstenaars en musici kennen dit fenomeen als geen ander. Het gaat om het vinden van de flow waarin alles één geheel wordt: muzikant, instrument en publiek. In andere blogs heb ik dit uitgebreid beschreven. Ik ervaar dat soort momenten ook in het gewone leven. Ik beleef dan dat ik deel uitmaak van een immens groot creatieproces en dat ik een personage ben in dat verhaal en als ik daarvoor kies dat ik dat verhaal mede vorm kan geven. Je zegt dan met hart en ziel dat je wilt wat het verhaal wil. Je kan ook bidden: ”Uw wil geschiedde. Op aarde zoals in de hemel”. Dan ga je co-creëren en dan komt er een wisselwerking waardoor het leven ook jou gaat dragen. Je maakt dan mee wat Picasso bedoelde. Je zoekt niet meer, je luistert en voelt intuïtief aan welke kant het proces opgaat. Dat is het mooiste dat er is. Je voelt rust, kracht en vrijheid. Alles werkt mee. Op dat soort momenten vallen je zorgen en angsten direct weg. Gedoe over wat er in het verleden gebeurd is en bedenksels over wat er in de toekomst zou kunnen gebeuren. Ik krijg dan behoefte om even diep adem te halen en bewust te genieten van het moment. Ik kies dan bewust voor de kwaliteiten van mijn rechter hersenhelft. Daarna kan ik weer kiezen voor mijn linker hersenhelft en voor het organiseren van de dagelijkse dingen die gebeuren moeten.
Je maakt jouw eigen keuzes, maar ik heb ervaren dat je daarin niet autonoom bent. Je kan proberen zo veel mogelijk je eigen gang te gaan, maar ook dan maak je deel uit van dat ene verhaal. Vraag jezelf eens af hoe het mogelijk is dat de organen in jouw lichaam perfect functioneren zonder dat jij daarover hoeft na te denken? Je kan hun functioneren frustreren met jouw leefstijl, maar je kan ze niet aan of uit zetten. Zo zijn er veel dingen in jouw leven die jou dragen en waar je weinig weet van hebt. Uiteindelijk is de enige echte vrije keuze die je hebt: het leven te vertrouwen of niet. En een echte keuze maak je niet half, maar volledig: met hart en ziel. Dit is een universele wet en die kent geen geitenpaadjes. Als ik het leven vertrouw hoef ik het niet te begrijpen. Als ik het (een beetje) niet vertrouw zal ik het mysterie eerst willen begrijpen. Maar dat is vergeefse moeite want ik heb de middelen niet in huis om dit mysterie te begrijpen. Onze hersenpan en onze sensoren kunnen er niet veel mee. Wij weten veel van de tastbare wereld, maar bijna niets over dit mysterie. Dat is dus geen optie. Dan kan ik alleen nog accepteren dat het een mysterie is en in de praktijk leren hoe het werkt.
Als ik het leven vertrouw is het van belang te accepteren dat echt alles mogelijk is: zowel rampen als wonderen. Wij mensen maken het onderscheid tussen rampen en wonderen. Het mysterie kent dat onderscheid niet. Iemand die ongeneeslijk ziek is wordt net zo gedragen door het leven als iemand anders. Vaak juist heel intensief. Mijn zwager die niet lang meer te leven had vanwege kanker, had het over een onzichtbare hand die hem droeg. Hij kon het niet goed uitleggen. Het is anders dan je gewend bent, omdat je de kaders van menselijke systemen en wetten gewend bent. Na een periode waarin hij heel erg bang was en de strijd aanging met zijn ziekte, kwam een fase waarin hij berustte. Al wilde hij tot op het laatst duizendmaal liever dat het anders was, uiteindelijk heb ik hem in alle rust en vrede de beker zien drinken waarmee hij voor euthanasie koos. Hij was anders langzaam gestikt. Het heeft een diepe indruk op mij gemaakt. Ik had nog nooit iemand gezien, die zo’n diep vertrouwen had in het mysterie.
Ook in minder extreme omstandigheden draagt het leven ons. Sommige mensen zijn zich daar bewust van. Wetenschappers hebben het over een andere levenshouding die meer geluk brengt. Zij kunnen vergelijkende onderzoeken doen in de levens van gewone mensen. Wat mij betreft heeft het te maken met een diep innerlijk vertrouwen dat het leven dat ik in mij voel tegelijkertijd ook mijn bron is en dat die bron de hoogste en grootste kracht op aarde is. Niets is er mee te vergelijken. Die bron creëert leven en zolang we het niet vertrouwen, kan dat leven ook eindigen met de dood. De meesten van ons geloven liever in de dood dan in het leven. Dat is tenminste bekend en begrijpelijk. Als je gelooft in de dood dan eindigt altijd alles. In het leven veranderen dingen, zoals de seizoenen. Maar de bron van het leven is eeuwig en verandert niet. Het leven (liefde en waarheid) is een ruste én beweging (Evangelie van Thomas, Logos 50)* Deze rust is niet zomaar de rust na een lange reis of strijd. Het is een rust die hoort bij het licht dat rechtstreeks uit de bron komt. Het is het verborgen hemelse licht dat G-d in het begin op de eerste dag creëerde toen hij het licht twee keer noemde: “daar zij licht! en daar werd licht”. (Genesis 1). Sommige mensen noemen het Tao.
De Joodse mystiek leerde mij bijzonder veel over dat ene mysterieuze creatieproces waar wij deel van uitmaken. Ik leerde stukje bij beetje hoe het werkt en ik leerde hoe wij mensen ermee om kunnen gaan. Daardoor ben ik de werking van het leven gaan vertrouwen. Tot voor kort vierde ik nooit mijn verjaardag. Zo leuk vond ik het leven niet. Inmiddels wil ik graag dat vrienden “lang zal hij leven in de gloria” voor mij zingen. Dat is mijn belangrijkste cadeau.
In de komende tijd wil ik in een aantal blogs proberen zo veel mogelijk herkenbare ervaringen aan te dragen, zodat het duidelijk wordt dat het voor niemand een “ver-van-mijn-bed-show” hoeft te zijn. We weten allemaal diep van binnen heel goed hoe het zit. Het vraagt echter wel moed om de onrechtvaardigheid, het egoïsme en de gewelddadigheid van onze maatschappij als abnormaal te beschouwen en een levenshouding te kiezen die ja zegt tegen het mysterie. Je bent wel in deze wereld, maar je hoeft niet van deze wereld te zijn.
*Logos 50
Jezus zegt:
Als ze jullie vragen, Waar komen jullie vandaan?
antwoordt hen dan, Wij komen uit het licht, waar het licht ontstaat en bestaat en zich in onze evenbeelden openbaart.
Als ze jullie vragen: Wie zijn jullie?
antwoordt dan: Wij zijn de kinderen van het licht en wij zijn de uitverkorenen van de levende Vader.
Als ze jullie vragen: Wat is het teken, dat jullie Vader in jullie is?
antwoordt hen dan: het is een ruste en beweging